Pacta sunt servanda – umów należy dotrzymywać – zasada ta wywodząca się z prawa rzymskiego jest fundamentalną zasadą w każdym systemie prawnym. Zasada ta stanowi, iż osoba, która zawarła w sposób ważny umowę, musi ją wykonać. W polskim systemie prawnym umiejscowiona w konstytucyjnej zasadzie państwa prawa, a mianowicie w artykule 2 KONSTYTUCJI RP z 1997 r. „Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej”. Pacta sunt servanda jest także jedną z podstawowych zasad prawa międzynarodowego. Została potwierdzona w licznych umowach i traktatach międzynarodowych, w tym tak epokowych jak Pakt Ligi Narodów, Karta Narodów Zjednoczonych z 1945 r., Konwencja Wiedeńska o prawie traktatów.
Dzięki tej zasadzie dłużnik jest zobligowany nie tylko to wykonania zobowiązania zgodnie z treścią danej umowy, ale również zgodnie z interesem społeczno-gospodarczym i zasadami współżycia społecznego. Wierzyciel zaś jest uprawniony do dochodzenia wierzytelności w tym także na drodze egzekucji sądowej.
Komornik Sądowy mimo, iż nie jest stroną postępowania egzekucyjnego, jest związany wnioskami wierzyciela (oczywiście w granicach prawa). Do najczęstszych należy zaliczyć wnioski o zajęcie ruchomości dłużnika, jego rachunków bankowych czy też wynagrodzenia za pracę. Wszelkie zaniechania Komornika w tej materii mogą prowadzić do jego odpowiedzialności cywilnej, jak i dyscyplinarnej. Dlatego też wszelkie wnioski dłużnika o umorzenie odsetek czy też uchylenie zajęć rachunków bankowych winny być kierowane bezpośrednio do rąk wierzyciela jako decydenta i gospodarza postępowania egzekucyjnego.
Co godne podkreślenia Komornik nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym. W przeciwnym razie postępowanie egzekucyjne miałoby niejako charakter III- cio instancyjny, co byłoby sprzeczne z konstytucyjną zasadą dwuinstancyjności. Mówi o tym także wprost art. 804 kpc. Komornik bada jedynie tytuł wykonawczy pod względem formalnym tj. czy pochodzi on od organu uprawnionego oraz czy został zaopatrzony w klauzulę wykonalności.
W kwestii kosztów egzekucyjnych należy w pierwszej kolejności zaznaczyć, iż obciążają dłużnika. Im dłużej trwa egzekucja, im więcej jest dokonywanych czynności egzekucyjnych, tym koszty egzekucyjne rosną. Dlatego też także w interesie dłużnika jest jak najszybsze uregulowanie zadłużenia. W szczególności gdy zgodnie z art. 125 § 1 kc roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawnia się z upływem lat sześciu, pod warunkiem, że nie nastąpiło przerwanie biegu przedawnienia. Każde skierowanie sprawy do komornika przerywa bieg przedawnienia, który zaczyna biec na nowo (art. 124 § 1 kc.). Wierzyciel więc wszczynając, co jakiś czas postępowanie egzekucyjne może doprowadzić do sytuacji, w której roszczenie nie przedawni się. A przez cały ten czas naliczane będą odsetki ustawowe.
